« Voltar

A Pedriza (Guadarrama)

Última actualización
19/04/2016
Tríptico A Pedriza.pdf (1.271 Kb)

INFORMACIÓN DA ZONA

Se hai un lugar da Comunidade de Madrid onde a xeoloxía desenvolve unha paisaxe única, enérxica e con personalidade propia, ese é A Pedriza do Manzanares. Situada a pouca distancia da localidade de Manzanares el Real, é visitada por miles de persoas ao ano que buscan gozar das súas espectaculares paisaxes graníticas.

O relevo da Pedriza presenta un aspecto caótico, coma se fose os pedazos dunha estrutura moito maior. Constitúe unha paisaxe eminentemente xeolóxica, laberíntica e chea de contrastes: suaves planicies que contrastan con enérxicos rochedos, grandes llambrías fronte a relevos máis verticais, bloques individualizados fronte a cordais continuos, pozas e saltos de auga fronte a estreitos regatos... Todos estes contrastes débense ao desigual comportamento que este macizo granítico presenta fronte á erosión, de maneira que constitúe un auténtico museo ao aire libre de formas graníticas. As curiosas morfoloxías que adoptan as rochas dan lugar a que reciban nomes de formas comúns, como o Yelmo, o Paxaro, a Foca, o Camelo, ou o Elefantiño, entre moitos outros.

A Pedriza ten unha superficie aproximada de 3.200 hectáreas, situadas dentro do Parque Rexional da Conca Alta do Manzanares, o espazo natural protexido máis extenso da Comunidade de Madrid. Neste parque atópase a totalidade do municipio de Manzanares el Real, localidade por onde se accede á Pedriza. A 50 km. de Madrid pola Autovía de Colmenar, este marco natural ofrece paisaxes de beleza inigualable, na súa tripla vertente de montaña, río e pantano.

Polo que se refire ao monte, A Pedriza de Manzanares é unha fantástica composición de rochas puídas e redondeadas, intrincados recunchos que destacan polo seu colorido e formas caprichosas. Desde Manzanares só é posible observar dúas das tres partes en que o ilustre xeólogo Casiano de Prado, dividiu A Pedriza, distribución igualmente adoptada por Bernaldo de Quirós e que hoxe segue sendo válida un século máis tarde: O Arcornocal, a Pedriza Anterior e a Pedriza Posterior, tres macizos claramente diferenciados.

A punta cimeira ben visible desde decenas de quilómetros, fai honra ao seu nome: o Yelmo, pero non é esta xigante pena o teito deste singular e maxestuoso amontoamento de penascos, senón As Torres, unha sucesión de agullas que se divisan en segundo plano. Con todo, a cota máxima do Parque constitúea Cabeza de Hierro, con 2.383 m. de altura. Neste universo mineral arraigan a duras penas alcornoques (no Arcornocal, aínda que o certo é que o seu nome é o recordo dun pasado en que os alcornoques eran máis abundantes que hoxe día), silvas, xaras, carballos e espiños, vexetación que se vai facendo progresivamente máis espesa ao chegar á Pedriza Posterior, con bosques de piñeiros desde que ICONA, a metade de século, cambiou a fisonomía orixinal do Circo. Tales piñeirais compiten nas zonas baixas con aciñeiras e coa xara pringosa, que impregna a atmosfera co seu peculiar aroma. Nas zonas altas tan só o enebro rastreiro e o piorno sobreviven no chan de pura rocha. Da fauna pedriceira, o voitre é o rei indiscutible, prosperando tamén as cabras montesas na parte máis recóndita deste capricho ecolóxico.

A lenda non é allea a este emotivo espectáculo da natureza. Así, a Cova da Moura recibe o seu nome porque a tradición relata que nesta gruta foi encerrada unha xoven moura con obxecto de mantela afastada dun cristián namorado. Igualmente, estas penas foron no século pasado agocho das numerosas partidas de bandoleiros que poboaban a serra, cuxas anécdotas deron nome a numerosas rochas, entre as que cabe enumerar o Cancho dos Mortos.


ALOXAMENTO E PREZOS

Aloxarémonos en Manzanares el Real, no Hotel Parque Real. Durmiremos en habitacións dobres, con baño en cada habitación.

Haberá unha parada para tomar o almorzo en ruta. O xantar do primeiro día corre por conta de cada un e é recomendable levar o necesario xa que a parada pode ser nunha área de servizo sen supermercado.

Lembrámosvos que o número de prazas, como sempre, é limitado e estableceuse en 35 persoas. Por favor, levade coidado á hora de facer os ingresos para evitar despois problemas na adxudicación de prazas que, como xa imaxinades, se fará por estricta orde de recepción do ingreso. O prezo será de 280€ para os socios, 310€ para os non socios federados e 320€ para os non socios non federados, que se aboarán do seguinte xeito:

  1. ingreso en conta de 180€ os socios, 210€ os non socios federados e 220€ os non socios non federados, para apuntarse, antes do 7 de maio.
  2. os 100€ restantes, pagaranse no autobús.

O ingreso pode empezar a facelo todo o mundo a partir deste intre e os socios non terán preferencia na asignación de prazas.

A saída farémola na mañá do sábado e os lugares e horarios de parada do bus, son os seguintes:

LUGAR HORA
O Ventorrillo 06:55 h
Fogar de Santa Margarita 07:00 h
San Pedro de Mezonzo 07:05 h
Parada bus Gaiteira (en fronte Citroën) 07:10 h
Parada bus Os Castros (en fronte Igrexa do Carme) 07:15 h
O Burgo (en fronte Servizos Múltiples) 07:30 h

PROGRAMA PREVISTO DE ACTIVIDADES

14/05/2016

1º DIA (SAB)

 

CHEGADA SOBRE AS 14:30
SAÍDA PARA A RUTA ÁS 15:30
Ruta: A GRAN CAÑADA
CHEGADA AO HOTEL ÁS 20:00
CEA ÁS 21:30

15/05/2016

2º DIA (DOM)

 

ALMORZO ÁS 08:00
SAÍDA PARA A RUTA ÁS 08:45
Ruta: AS TORRES
CHEGADA AO HOTEL ÁS 19:45
CEA ÁS 21:30

16/05/2016

3º DIA (LUN)

 

ALMORZO ÁS 08:00
SAÍDA PARA A RUTA ÁS 08:45
Ruta: O YELMO
CHEGADA AO HOTEL ÁS 19:45
CEA ÁS 21:30

17/05/2016

4º DIA (MAR)

 

ALMORZO ÁS 07:30
SAÍDA PARA A RUTA ÁS 08:15
Ruta: CANCHO DOS MORTOS
SAÍDA PARA CORUÑA ÁS 14:30
CHEGADA A O BURGO SOBRE AS 21:30

A GRAN CAÑADA 

Culebreando entre xaras e bloques e en constante subida chegaremos ao Collado da Cova (1.122 m.), onde poderemos admirar as Camorzas e a súa Garganta, as Placas do Falcón, O Indio, Os Porróns, a Serra de Hoyo de Manzanares, así como a Pena Cabeza de Can e Cerro de San Pedro.

Seguindo polo PR xa máis relaxado de pendente, chegaremos á altura dunha pradería á esquerda do camiño que nos levaría á Cova do Ave María (son visibles os muros de pedra do que puido ser un antigo curral), e a continuación a curiosa figura do Caracol asomando entre as xaras, e algo máis adiante o cilíndrico Risco do Ofertorio, preludio da Gran Cañada. Pasada esta rocha entramos no extremo oriental da Gran Cañada (1.263 m.), alongada pradería dun quilómetro de lonxitude con orientación E-O e uns 300 m. máis baixa que a base do Yelmo. Neste extremo da Gran Cañada observamos claramente Penas Cagás.

Percorremos a alongada pradería na súa totalidade ata o seu extremo occidental, pasando antes polo Collado da Pedriza (1.327 m.), con muro de pedra. Desde este lado da Gran Cañada (1.290 m.) só nos queda descender pola Senda Carboeiras ata o Tranco.

AS TORRES 

Desde o aparcadoiro de Canto Cochino baixamos pola estrada en dirección ao río Manzanares. Tras cruzalo pola pontella de madeira, seguimos á esquerda e logo á dereita perseguindo as marcas de pintura vermella e branca que nos conducen por este camiño coñecido como "A Autoestrada". En 30 minutos veremos á nosa dereita unha pasarela de madeira que cruza o arroio da Majadilla en dirección ao refuxio de Giner de los Ríos, pero nós continuaremos polo camiño que seguimos ata aquí sen facer caso a este desvío.

A partir de aquí o camiño discorre deixando á nosa dereita o arroio dos Poyos. Chegamos a un cruzamento de camiños sinalizados con catro grandes fitos de pedra. Estamos no coñecido cruzamento de "Catro Camiños". Nós continuamos de fronte. O camiño segue por este tupido bosque facendo grandes lazadas que nos permiten ir gañando altura dunha forma algo máis cómoda. Saíndo do espeso piñeiral, e facendo uns curtos zig-zags, situarémonos no collado do Miradero a 1.880 m. de altitude, desde o que teremos unhas impresionantes vistas da Pedriza.

Despois de 20 minutos viramos á dereita para cruzar entre as Torres e volver ao interior do Circo da Pedriza. Desde aquí comezamos a baixar, rodeados dunha paisaxe lunar, seguindo as marcas de pintura branca e amarela que nos conducirán xunto a rochas nun equilibrio imposible, estreitos pasadizos, vertixinosas baixadas, en fin que non nos aburriremos. Este entretido camiño fainos pasar polo corredor Termes, a rocha do Ventanillo e en algo máis dunha hora situámonos preto da Esfinxe para baixar polo canellón das Abellas, onde atoparemos o último paso complicado do día.

Teremos que quitarnos a mochila para deslizarnos por un estreito buraco entre dúas rochas. Segundo chegamos ao collado da Ventana vemos á nosa dereita un camiño polo que iniciamos o descenso. É un camiño estreito no que faremos varios zetas. Este longo descenso sitúanos, unha hora máis tarde, xunto a unha inmensa rocha en forma de proa de barco preto dunha pequena fervenza do arroio dos Poyos, que se une aquí ao arroio da Ventana. Seguimos a marxe esquerda ata Canto Cochino.

O YELMO 

Desde o aparcadoiro de Canto Cochino, imos descender para cruzar o río Manzanares por unha ponte de madeira e subir daquela á esquerda seguindo os sinais do GR-10, que atoparemos nos piñeiros ou nas pedras deste camiño coñecido como "A Autoestrada", polo que subiremos levando sempre á nosa dereita o arroio da Majadilla. Transcorridos uns corenta minutos desde o inicio, desviámonos á dereita para cruzar o arroio por unha pequena pasarela de madeira e chegar a unha pradería, en cuxa parte máis alta vemos o refuxio de Giner de los Ríos.

Seguimos subindo pasando pola fonte de Pedro Acuña e deixando á dereita o refuxio, para situarnos xunto ao xigantesco canto rodado que é o Tolmo. Desde aquí mirando cara ao norte, enfronte de por onde chegamos, vemos a silueta do Paxaro; un pouco á súa esquerda o Ponte Pollos e máis á esquerda, asómase a cima da Maliciosa. Desde aquí seguimos polo mesmo camiño que trouxemos, deixando o Tolmo á nosa esquerda, e situámonos no collado da Dehesilla, unha espléndida pradería na que podemos facer un alto no camiño para gozar das vistas.

Segundo chegamos sae á nosa dereita un camiño polo que continuaremos, detrás das marcas que nos irán guiando ata alcanzar unha pequena chaira con vistas ás Catro Damas. Seguimos camiñando detrás das marcas de pintura, cara á rocha do Acivro que deixamos á nosa esquerda, para enseguida descubrir á nosa dereita un espléndido arco de pedra cara ao que, se queremos, podemos desviarnos para pasar por baixo e continuar de fronte cara ao Yelmo. En pouco máis de dúas horas e media desde o inicio, situámonos na base desta maxestuosa pena da Pedriza.

Para subir ata a súa cima dirixímonos cara á súa cara nordés na que vemos marcada con algúns fitos de pedra unha senda que subindo entre as pedras permítenos chegar ata unha estreita cheminea pola que teremos que deslizarnos, utilizando máis a maña que a forza, para alcanzar a cima do Yelmo. Despois dun merecido descanso baixamos polo mesmo camiño, ata a base do Yelmo e seguimos polo camiño que o bordea deixándoo á nosa esquerda, para lanzarnos polo vertixinoso descenso que nos conduce polo Hueco de las Hoces en dirección ao Barranco de los Huertos.

Veremos marcas de pintura que nos guiarán neste descenso que poñerá a proba os nosos xeonllos e que nos farán pasar por baixo dalgunha das grandes rochas que atoparemos no noso camiño. Cruzamos o arroio da Majadilla por unha pasarela de madeira que nos sitúa nunha pradería que atravesamos, ata alcanzar a ponte pola que cruzamos ao principio o río Manzanares e dar así por finalizada esta bonita excursión.

CANCHO DOS MORTOS 

Partimos do aparcadoiro de Canto Cochino pola estrada de abaixo deixando o bar á nosa esquerda e pronto cruzamos pola ponte deixando aos nosos pés o río Manzanares. Subimos un repeito á esquerda para coller o PR-M1 ata O Cáliz. É un carreiro ben definido sen temor a perdernos xa que temos sinais de pequena ruta amarelo e branco.

Pronto chegamos á rocha con forma de copón. De aí complícase un pouco ao atravesar a zona en busca do Cancho dos Mortos pero é atravesar as moles graníticas. Como referencia pasamos polo "bico das aves", buraco nunha rocha.

No Cancho podemos aproximarnos un pouco para ter mellores vistas. Desde alí pódese ver unha gran pedra situada á esquerda, o circo da Pedriza, o refuxio Giner de los Ríos e algunhas das formas máis coñecidas deste macizo granítico: o Tolmo, o Paxaro, a Pantasma, a Maza, o Camelo e no máis alto Catro Torres. O Refuxio Giner inaugurouse o 15 de Maio de 1916 nunha cota de 1.200 m.

Baixamos para o Collado do Cabrón, suponse que pola cantidade de machos cabríos. De aí volvemos baixar por uns zetas cun carreiro ben definido. Pronto nos atopamos co arroio do Risco con moi pouquiña auga. Antes que o Manzanares se trague ao arroio, nós viramos á dereita en busca da Charca Verde.

Xa no río atopámonos con numerosos saltos de auga e cruzaremos o río. Segundo a época do ano haberá que subir máis ou menos o río para poder cruzalo. Unha vez cruzado, pronto nos atopamos coa estrada asfaltada xa en desuso que nos leva ao aparcadoiro de Machacaderas e logo a Canto Cochino.

« Voltar